To nie przypadek, że lasy stanowią główny element prawnych form ochrony przyrody naszego kraju. To właśnie w lasach najliczniej reprezentowane są najcenniejsze składniki rodzimej flory i fauny. Zdecydowana większość lasów w Polsce jest własnością Skarbu Państwa zarządzaną przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Ochrona przyrody w zagospodarowanych lasach jest integralną częścią trwale zrównoważonej gospodarki leśnej podporządkowanej wielofunkcyjnej roli lasów. Porównując definicję ochrony przyrody /zawartą w znowelizowanej ustawie o ochronie przyrody/ z definicją gospodarki leśnej zawartą w ustawie o lasach należy stwierdzić daleko idącą zbieżność celów obydwu aktów prawnych. Bogactwo przyrodnicze naszych lasów wymaga ochrony i nakłada największą odpowiedzialność w realizacji tego zadania na Nadleśnictwa – podstawowe jednostki organizacyjne Lasów Państwowych. Każdy leśnik posiada głęboko zakorzenioną świadomość,  że na stan różnorodności biologicznej w lasach wywierają wpływ nie tylko prace nakierowane bezpośrednio na ochronę przyrody, ale także wszystkie podstawowe i standardowe działania gospodarcze.

Poza działaniami gospodarczymi człowieka największy wpływ na szatę leśną wywierają takie czynniki jak miejscowy klimat, ukształtowanie terenu, budowa geologiczna, gleby i hydrologia regionu. Te wszystkie czynniki stanowią o rozróżnieniu poszczególnych jednostek fizjograficznych jak i Obrębów Leśnych Nadleśnictwa Wołów.

Lasy Obrębu Leśnego Wińsko
          
             Na północnym wschodzie nadleśnictwa, w ramach makroregionu Obniżenia Milicko – Głogowskiego  wyróżnić możemy mezoregion Kotliny Żmigrodzkiej. Jest to teren w dużej mierze zajęty przez płaskodenne doliny lewobrzeżnych dopływów Baryczy. Doliny rzeczne zajmują wilgotne łąki, obniżenia i niecki. Tereny te porośnięte są podmokłymi lasami (głównie łęgami jesionowo – olszowymi), a tereny wyżej położone wykorzystywane są jako użytki orne.
             Dalej na południe wznosi się makroregion Wału Trzebnickiego z mezoregionem Wzgórz Trzebnickich. Mezoregion ten zajmuje środkową część nadleśnictwa i tworzą go mikroregiony: Wzgórza Strupińskie wznoszące się do 187 m.n.p.m. o osi przebiegającej w przybliżeniu południkowo, Padół Pełczyński w charakterze obniżenia oddzielający poprzedni mikroregion od najdalej na północ wysuniętych wzniesień mikroregionu Wzgórz Wińskich górujących nad okolicą do 150 m.n.p.m.

 Wymienione mikroregiony zajęte są przez użytki rolne i lasy iglaste, głównie bory świeże, z niewielkimi płatami boru wilgotnego i fragmentami buczyny, kwaśnej dąbrowy i grądów.
            Najdalej wysuniętym na zachód jest przebiegający południkowo mezoregion Obniżenia Ścinawskiego mający charakter przełomu Odry przez Wał Trzebnicki.

                                                      
Lasy Obrębu Leśnego Dębno

                 Na prawym brzegu rzeki Odry, między Brzegiem Dolnym a Ścinawą spotkać możemy pięknie wykształcone lasy liściaste  Dominują  grądy, wilgotne lasy liściaste z przewagą dęba szypułkowego, lipy drobnolistnej i graba, z niewielkimi fragmentami łęgu wierzbowo – topolowego i jesionowo – wiązowego. Charakterystycznym elementem hydrologicznym tego mezoregionu są śródleśne starorzecza z rzadkimi w skali kraju zespołami roślinnymi: grzybieni północnych, orzecha wodnego, wolffii bezkorzeniowej, wgłębki wodnej i salwinii pływającej

            Najdalej na południe wysuniętym w granicach nadleśnictwa jest makroregion Niziny Śląskiej. Wyróżnić tu możemy mezoregion Wysoczyzny Rościsławickiej, ciągnący się w charakterze łagodnych wzgórz i falistych wzniesień morenowych od Obornik Śląskich w kierunku Lubiąża. W północnej części tego obszaru znajduje się mikroregion Obniżenie Wołowa pokryty polami i stożkami sandrowymi, na których rozwinęły się wydmy porośnięte dużymi kompleksami lasów iglastych – borów, urozmaiconych licznymi ciekami wodnymi, rzekami i stawami. Najdalej na południe ciągnie się wąski, przebiegający równoleżnikowo mezoregion Pradoliny Wrocławskiej. Mezoregion ten zwany także Doliną Odry, na prawym brzegu rzeki , w granicach nadleśnictwa porastają wielogatunkowe, wielopiętrowe i zróżnicowane wiekowo lasy liściaste. Głównie są to grądy z dębem szypułkowym, lipą drobnolistną i grabem oraz łęgi wierzbowo – topolowe i jesionowo – wiązowe. To właśnie w tym mezoregionie znajdują się, należące do najcenniejszych przyrodniczo w całej polskiej części Doliny Odry duże fragmenty łęgów jesionowo – wiązowych z enklawami łęgów wierzbowo – topolowych.

Bory mieszane w Obrębie Dębno

Bory w Obrębie Wińsko

Tekst i zdjęcia :  Jacek Czepnik